Književnost po postanku...

Književnost po postanku:

-narodna (usmena, nepisana)

-umetnička (pismena)

Karakteristike narodne književnosti

-anonimna je - ime autora se gubi u vremenu

-prenosi se prostorno i traje kroz vreme

-promenljivost - menja svoj oblik (menja se početak i kraj, red reči, nešto se dodaje ili izostavlja), ali tema i siže ostaju

-varijantnost - pojava jedne pesme ili priče u više varijanti u narodnim umotvorinama sadržan je kolektivni duh (pogledi, običaji i verovanja, život jednog naroda u određenom vremenskom razdoblju)

-stereotipnost - ponavljanja na planu rečenice, jezika pripovedanja

-jednostavnost i siromaštvo u jeziku temama i motivima.

Umetnička (pisana) književnost

-autor je poznat

-izražava pojedinačan odnos prema svetu i životu

-bogatstvo u temama, motivima i jezičkom izrazu

-složenost dela i raznovrsnost u rodovima i vrstama

Narodna umetnička književnost deli se na:

-poeziju

-prozu

Poezija se deli na:

-lirkse

-epske

-epsko lirske pesme

Lirske pesme su:

1. mitološke

2. obredne

3. običajne

4. posleničke

5. ljubavne

6. porodične

7. šaljive

8. rodoljubive

9. pesme iz NOB-a

Epske pesme su:

ciklusi:

1. neistorijski

2. pretkosovski

3. kosovski

4. Kraljevića Marka

5. pokosovski

6. hajdučki

7. uskočki

8. oslobođenja Crne Gore

9. oslobođenja Srbije

Epsko-lirkse pesme su:

1. balade

2. romanse

Proza:

1. novele (m. priče)

2. bajke (ž. priče)

3. legende

4. anegdote

5. basne

6. priče o životinjama

7. šaljive pripovetke

8. kratke narodne umotvorine:

a) poslovice

b) izreke

v) zagonetke

g) pitalice

d) brzalice idr.

NARODNA PROZA

Deli se na sledeće vrste:

-bajke (nestvarne, izmišljene, fantastičke priče)

-ozbiljne priče (novele)

-šaljive priče

-priče o životinjama

-basne

-legende

-anegdote

-poslovice

-pitalice

-zagonetke sa odgonetkama